De Semois om te vissen, te kajakken, hout te vervoeren, de was te doen…en parels te vissen!
15
Een van de mooiste Ardense rivieren is ongetwijfeld de Semois.
Inspiratiebron
Deze bekoorlijke stroom met haar talloze meanders is in de loop der jaren een inspiratiebron geweest voor tal van kunstenaars. Ze komen soms van ver om hier hun penselen in het kleurrijke palet van de landschappen van te drenken. Ook veel plaatselijke artiesten drukten met veel liefde hun bewondering uit voor hun rivier.
De Semois werd bezongen door dichters en verafgood door schilders. Toch pakt de rivier pakt soms ook vernietigend uit met zijn overweldigende natuurkracht met overstromingen of drenkelingen als gevolg.
Economisch belang
Het stromende water biedt aan de oeverbewoners veel vertier en was vroeger door middel van de talrijke watermolens ook een belangrijke energiebron.
De Semois was en is ook economisch van groot belang, zowel vroeger als nu: bv. vervoer van omgehakte boomstammen, vissen om den brode, de tabaksvelden langs de oevers, en ook het toerisme met campings, hotels, kajakverhuur, vistoerisme…
Vissen
Jawel, waar het vissen al decennialang een veelbeoefende vrijetijdsbesteding is voor vele Bouillonnais, speelt het vistoerisme ook een belangrijke rol in de regio. De Semois heeft van oudsher een zeer grote vispopulatie. In de laatste decennia wordt deze vis-pret echter wel getemperd door een grote terugval van het visbestand. Over de oorzaken van de drastische daling van het visbestand zijn de meningen sterk verdeeld. Sommigen spreken over een niet doordacht oeverbeheer, droogte, watervervuiling of de bouw van barrages. Ook de sterke aangroei van bepaalde diersoorten die in en rond het water leven, zoals reigers, aalscholvers en zelfs de alles etende wasbeer, wordt vaak als een belangrijke oorzaak aangeduid. Om de vispopulatie op peil te houden doet het Département de la Nature et des Forêts (DNF) regelematig een zogenaamde empoissement , waarbij (kleine) vis, die in een piscicultuur werd gekweekt, wordt uitgezet.
Verdwenen taferelen: de barque, de lavandières...
Ook in het dagdagelijkse leven van de regiobewoners drukte de Semois haar stempel. Wilde men vroeger de overkant van de rivier bereiken, dan moest men op een laag punt (~gué) er doorheen waden of moest men een overzetbootje (~barque) nemen dat bediend werd door le passeur. Met de bouw van bruggen en ‘passerelles’ behoort dat beeld tot het verleden.
Nog een tafereel dat je niet meer ziet, zijn de wasvrouwen (~lavandières) die zich aan de oevers van de Semois in schuim en zweet werkten om de was te doen. Ze wreven de was op stenen of houten planken, wat bekend stond als een erg arbeidsintensieve huishoudelijke activiteit. Om het comfort van de vrouwen te verhogen werden publieke lavoirs (washuisjes) gebouwd, waarvan er gelukkig een aantal bewaard zijn in regio Bouillon.
Volksverhalen
De Semois met zijn overweldigende pracht en kracht heeft een grote impact op de streek en zijn bewoners.
Het verwondert je dan wellicht ook niet dat doorheen de eeuwen ook volksverhalen over de Semois zijn ontstaan?
Zo is er het verhaal van Nignan, de laatste parelvisser. Dat verhaal doet wellicht de wenkbrauwen fronsen. Maar vergis je niet, er zit een stuk waarheid in dat verhaal, want de Semois was inderdaad ooit de biotoop voor de parelmossel (moule perlière).
Deze zoetwaterparelmossel, Margaritifera margaritifera, was destijds ruim aanwezig in de rivier. In 1950 werden de aantallen in de Ardennen geschat op enkele miljoenen individuen. Men zegt zelfs dat tijdens de oorlogsjaren de mosselen met schoppen werden verzameld om er de varkens mee te voeren.
De zoetwater-parelmossel is een beschermde soort. Diverse instandhoudingsprogramma’s, gecoördineerd door DEMNA (Département de l’étude du milieu naturel et agricole), werken succesvol aan het herstel van de habitat van deze parelmossel in de Semois.
